เมนู

[232] คำว่า สีสํ - เป็นประธาน ความว่า ธรรมเป็น
ประธาน 13 ประการ คือ ตัณหามีความกังวลเป็นประธาน 1 มานะ
มีความผูกพันเป็นประธาน 1 ทิฏฐิมีความยึดมั่นเป็นประธาน 1
อุทธัจจะมีความฟุ้งซ่านเป็นประธาน 1 อวิชชามีกิเลสเป็นประธาน 1
ศรัทธามีความน้อมใจเชื่อเป็นประธาน 1 วิริยะมีความประคองไว้เป็น
ประธาน 1 สติมีการเข้าไปตั้งไว้เป็นประธาน 1 สมาธิมีความไม่ฟุ้งซ่าน
เป็นประธาน 1 ปัญญามีความเห็นเป็นประธาน 1 ชีวิตินทรีย์มีความ
เป็นไปเป็นประธาน 1 วิโมกข์มีอารมณ์เป็นประธาน 1 นิโรธมีสังขาร
เป็นประธาน 1.
ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้ธรรมนั้น ชื่อว่าปัญญา เพราะ
อรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในความไม่ปรากฏ
แห่งธรรมทั้งปวง ในการตัดขาดโดยชอบและในนิโรธ เป็นสมสีสัฏฐ-
ญาณ.


36. อรรถกถาสมสีสัฏฐญาณนิทเทส


[227 - 232]พึงทราบวินิจฉัยในสมสีสัฏฐญาณนิทเทสดังต่อ
ไปนี้ พึงทราบการสงเคราะห์ทั้งหมด ด้วยหมวด 10 มีอาทิว่า ปญฺ-
จกฺขนฺธา - ขันธ์ทั้งหลาย 5. จริงอยู่ ท่านมิได้จัดธรรมทั้งหมดไว้.